28.04.2016 09:33

Naukowcy w Świerku

Narodowe Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) od wielu lat przyciąga miłośników szeroko pojętej nauki z całego świata. We wtorek 26 kwietnia odbyło się spotkanie naukowców zainteresowanych badaniami z wykorzystaniem Europejskiego Lasera na Swobodnych Elektronach (European XFEL). Ten międzynarodowy projekt jest wart ponad 1,22 miliarda euro. Jednym z jego dwunastu udziałowców jest właśnie Instytut ze Świerku. W związku z tym, Polska już wkrótce stanie się właścicielem unikatowej infrastruktury badawczej oraz wszystkich, uzyskanych dzięki niej, przyszłych odkryć i wyników prac doświadczalnych

Trudno się więc dziwić, że tym niezwykłym rentgenowskim laserem, który powstaje właśnie w okolicy ośrodka badawczego Deutsches Elektronen Synchrotron (DESY), zainteresowali się przedstawiciele takich dyscyplin. jak fizyka fazy skondensowanej, biochemia, biofizyka, czy krystalografia z Instytutu Fizyki PAN, Instytutu Biofizyki i Biochemii PAN, Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie, SGGW, Wydziału Chemii UW oraz fizycy z Politechniki Warszawskiej, NCBJ, AGH, uniwersytetów w Kielcach i w Białymstoku, a także fizycy, elektronicy i specjaliści z zakresu techniki laserowej z WAT. Niezwykle ważna była też obecność przedstawicieli Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które zaopiniuje wnioski o dofinansowanie projektów przeprowadzanych w przyszłości przez polskich badaczy z użyciem lasera.

- Po uruchomieniu European XFEL, co ma nastąpić już w przyszłym roku, będziemy mogli przeprowadzać eksperymenty, o jakich do tej pory mogliśmy tylko pomarzyć. Spodziewamy się, że urządzenie to da nam dostęp do wiedzy, która dziś jest nieosiągalna. Wspólnie chcemy pracować nad opracowywaniem innowacyjnych lekarstw, poznawać molekularne mechanizmy funkcjonowania komórek, filmować procesy reakcji chemicznych, jak również wynaleźć nowe materiały dla przemysłu – tłumaczy prof. Krzysztof Kurek, dyrektor NCBJ i dodaje - Choć laser jest jeszcze w fazie budowy i przygotowywania do uruchomienia, to już można wskazać wiele korzyści dla Polski z udziału w tym przedsięwzięciu. Doskonałym przykładem jest Politechnika Wrocławska, która obecnie dysponuje zespołem ekspertów zajmujących się bezpieczeństwem eksploatacji dużych systemów kriogenicznych.

Na pochwałę zasługuje fakt, że Instytut ze Świerku, jako pierwszy z udziałowców European XFEL, we współpracy z krajowymi i zagranicznymi podwykonawcami, z powodzeniem ukończył większość zakontraktowanych zadań. Wszystko wskazuje na to, że uda się również planowane na koniec 2016 roku zakończenie budowy lasera i już w połowie przyszłego roku, naukowcy uzyskają pierwszą wiązkę użytkową. Dzięki temu, możliwy będzie rozwój wielu dziedzin nauki, takich jak fizyka materii skondensowanej, nauki materiałowe, chemia, biochemia, biologia i medycyna.

Gratulujemy i trzymamy kciuki! A jeśli chcecie dowiedzieć się czegoś więcej o projekcie European XFEL, to zajrzyjcie na stronę: www.xfel.eu.

Opr. ML/ fot. Marcin Jakubowski, NCBJ