Z otrzymanych darowizn trzeba rozliczyć się z rodziną.

Często zdarza się, że rodzice jeszcze za swojego życia, obdarowują swoje dzieci poszczególnymi składnikami majątku, nie zawsze udaje się to zrobić „po równo”. W takiej sytuacji, w razie śmierci rodziców, może znaleźć zastosowanie regulacja prawna odnosząca się do instytucji zachowku.

Stosownie do treści art. 991 § 1 Kodeksu cywilnego, zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału (zachowek).

Celem instytucji zachowku jest ochrona interesów majątkowych najbliższych członków rodziny wymienionych w art. 991 § 1 k.c. przez zapewnienie im, niezależnie od woli spadkodawcy, a nawet wbrew jego woli, roszczenia pieniężnego odpowiadającego określonemu w powołanym przepisie ułamkowi wartości udziału w spadku, który by im przypadł przy dziedziczeniu ustawowym.

Zgodnie z treścią § 2 tego artykułu, jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia. Roszczenie to realizuje się poprzez złożenie pozwu w sądzie przeciwko spadkobiercy.

Na uwagę zasługuje to, że przy ustalaniu wysokości zachowku uwzględnia się darowizny poczynione przez spadkodawcę, ale z wyjątkiem:

• drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych,

• darowizn dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku (czyli od dnia śmierci spadkodawcy),

• darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku.

Dodatkowo, przy obliczaniu zachowku należnego zstępnemu (np. dziecku) nie dolicza się do spadku darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy nie miał zstępnych. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy darowizna została uczyniona na mniej niż trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego.

Poza ww. wyjątkami darowizny uczynione przez spadkobiercę np. na rzecz swoich ustawowych spadkobierców (zstępnych – dzieci, wnucząt) będą wliczały się do masy spadkowej służącej do wyliczenia należnego danej osobie zachowku, a zatem, obdarowani będą musieli się z nich rozliczyć z pozostałymi spadkobiercami ustawowymi.

Już wkrótce przeczytacie o tym kiedy wypowiedzenie umowy o pracę musi być uzasadnione.

Porady prawne przygotował mecenas Łukasz Piętka z Kancelarii Prawnej RPLC